HAK-İŞ ve TÜRK-İŞ, mevcut Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nda yer almayacaklarını açıklayarak, Almanya'daki bağımsız komisyon modelinin Türkiye'ye entegre edilmesi gerektiğine dikkat çekti. İşçi sendikaları, bu değişimin asgari ücretin belirlenmesi sürecine daha fazla adalet ve şeffaflık katacağını savunuyor.
Almanya Modeli Nedir?
Almanya'da uygulanan asgari ücret belirleme sistemi, işçi ve işverenlerin eşit temsilinin sağlandığı, tarafsız bir başkanın görevi üstlendiği ve bilim insanlarının danışmanlık yaptığı bir yapıdan oluşuyor. Bu model, Türkiye'deki mevcut sistemin eleştirildiği bir bağlamda örnek gösteriliyor. Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun mevcut yapısı, işçi sendikaları tarafından demokratik olmadığı ve hükümetin aşırı etkisi altında olduğu gerekçesiyle eleştiriliyor. Bu nedenle, HAK-İŞ ve TÜRK-İŞ temsilcileri, bu tür bir bağımsız komisyonun Türkiye için önemli olduğu düşüncesindeler.
Türk İşçi Sendikalarının Tepkisi
2025 yılı asgari ücret belirleme sürecinde HAK-İŞ Genel Başkanı Mahmut Arslan, mevcut komisyonun yapısının değişmediği sürece bu yapı içinde yer almayacaklarını duyurdu. Özellikle, Türk-İş’in 22.104 TL'lik net asgari ücreti kabul etmemesi, komisyonun demokratik yapısının yetersiz olduğunu vurgulamasıyla birleşince, yeni bir yaklaşıma ihtiyaç doğdu. HAK-İŞ ve TÜRK-İŞ, bu noktada bağımsız bir komisyon modeline geçilmesi gerektiğini ifade ediyor ve mevcut sistemin değişmesi çağrısında bulunuyorlar.
Yeni Modelin Özellikleri
Önerilen bağımsız komisyon modelinde; işçi, işveren ve akademisyenlerin eşit şekilde temsil edilmeleri öngörülüyor. Komisyon, tarafsız bir başkanın yanı sıra, her tarafın eşit sayıda temsil edildiği üyelerden oluşacak; bu, taraflar arasında daha adil bir müzakere süreci sağlayacak. Ayrıca, kararların alınmasında ekonomik veriler, hayat pahalılığı ve istihdam durumu gibi unsurlar dikkate alınacak. Bu tür bir yapı, şeffaflık ve katılımcılık açısından da önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.
Komisyonun Geleceği ve Reform İhtiyacı
Türkiye'deki Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun, eleştirilen antidemokratik yapısından kaynaklanan sorunlar, işçi sendikaları tarafından sıkça gündeme getiriliyor. HAK-İŞ, Almanya'daki bağımsız komisyondan esinlenerek, Türkiye’de benzer bir yapının kurulmasını öneriyor. Bu geçiş, devletin asgari ücreti doğrudan belirleme yetkisinin aşılmasına ve daha eşit bir temsil mekanizmasının oluşturulmasına zemin hazırlayabilir. Sendikalar, bu reformun, Türkiye’deki işçi hakları ve ekonomik adalet için gerekli olduğunu savunuyor.
Sonuç Olarak
Almanya’daki bağımsız komisyon modeli, Türkiye'nin asgari ücret belirleme sürecine daha adil ve şeffaf bir yaklaşım sunma potansiyeline sahip. HAK-İŞ ve TÜRK-İŞ'in çağrıları, kamuoyunun dikkatini çekerken, bu önerilen sistemin uygulanabilirliğinin tartışılması gerekmekte. İlerleyen günlerde, bu konuda atılacak adımlar, işçi sendikalarının taleplerinin hangi dereceye kadar karşılanacağı üzerinde belirleyici olacaktır.